dinsdag 7 september 2010

Elke haar telt

Wellicht ben ik niet geschikt als vormgever. Of zelfs maar als "kunstbeschouwer". Wanneer men het over de kunsten heeft dan gaat men over het algemeen vooral kijken naar de grote lijnen... de proporties, de toetsen, de posturen.  Ik mis echter grote affiniteit met deze manier van het kijken naar de wereld. Al vanaf mijn jonge kinderjaren was ik eigenlijk alleen maar gefacineerd door het detail. Hierdoor verlies ik wellicht het overzicht.

Dit is misschien ook wel de reden waarom ik de kunst uit de hoge en late middeleeuwen en die van de renaissance zo appricieer.

Hier de Madonna met kanunnik Joris van der Paele. Qua compositie staat de Madonna centraal. Maar qua kleur en vooral licht wordt stiekem de aandacht afgeleid naar de kanunnik. Het schilderij is ruim anderhalve meter breed.


Detail van de kanonnik en Sint Joris. Let vooral op het detail van het exotische harnas van St. Joris. Let op het gevest van het zwaard dat met een wapenketting aan het harnas is bevestigd. Ook de kraag van maliënkolder is uiterst realistisch en natuurgetrouw weergegeven. Daarnaast is het gezicht van de kanunnik bijna fotorealistisch weergegeven. Het is ook ergens indrukwekkend om te zien en realiseren dat men er destijds net zo uit zag als nu. De zelfde ouwe rotkop zou je zo terugvinden in een directiekantoor of in het bejaardentehuis. Het is echter wel opvallend dat in het werk van Van Eyck veel krullebollen terug te zien zijn. Wellicht een schooneidsideaal van die tijd?
Het facinerende aan dit schilderij dat men oneindig lijkt te kunnen inzoemen. Hier de gerimpelde en geplooide handen van de kanunnik. In zijn hand een boek waarin we zelfs de typografie kunnen bestuderen, compleet met rijkelijk versierde initiaal. Dit is schilderkunst op het hoogste niveau. Van wapenuitrusting tot boeken en kledij, elk detail klopt.
Het Lam Gods door Hubert en Jan van Eyck. Ongetwijfelt een van de grootste meesterwerken uit de geschiedenis van de schilderkunst. Je kunt hier uren naar kijken en nooit verveelt raken.
De "centrale viguur" (men is er nog steeds niet over eens of de afgebeelde pesoon de vader of de zoon is, of een combinatie ervan) Let op het ongelovelijke detail van de pauselijke tiara (of goddelijk tiara in dit geval). Elke baardhaar is met een penseelstreek tetekend. Op het eerste gezicht lijkt deze viguur autoriteit uit te stralen. Maar kijkt men naar het gezicht, dan ziet men vooral rust en vrede.
Keizer Maximiliaan I door Dürer. Let op autoritaire gezichtsuitdrukking en het ongelovelijke detail en belichting waarmee de bondmantel is uitgevoerd. Ook de typografie in romeinse kapitalen (met puntjes op de i) is keurig uitgevoert. Al had er misschien wel wat meer ruimte mogen zijn tussen de laatste regel en Maximiliaan's hoed.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten